Sołectwo Łany Średnie wraz zPodleśnymi położone jest w zachodniej części Niecki Nidziańskiej na Wyżynie Miechowskiej na wysokości od 289 do 317 m n.p.m. Terytorium wsi zajmuje wschodnią część obszaru gminy Żarnowiec.

Łany Średnie sąsiadują z takimi terenami jak: Łany Wielkie na zachodzie i północy, Koryczany na wschodzie i południu oraz Zabrodzie na południu.

Niemal cały teren zajmowany przez zespół, to tereny użytkowane rolniczo z niewielkim obszarem zalesionym, położonym na północy i wchodzącym w skład większego terenu leśnego w granicach Łan Wielkich.

Zespół ruralistyczny Łany Średnie, położony jest długim pasem zabudowy ciągnącym się dwustronnie wzdłuż drogi powiatowej, biegnącej z południa na północ, a po zmianie kierunku drogi na kierunek z zachodu na wschód, po stronie północnej tego odcinka. Niewielka część zespołu tzw. Dziadówki usytuowane są w pewnym oddaleniu od głównego zespołu, przy północnej granicy wsi przy drodze o przebiegu wschód – zachód.

Układ siedlisk i ich zabudowa zachowane są w czytelnym, tradycyjnym rozplanowaniu z domem mieszkalnym usytuowanym przy drodze w paśmie południowym - szczytowo, we wschodnim – kalenicowo, z budynkami gospodarczymi zbudowanymi w głębi siedlisk. Obory budowane były w tzw. okół, stodoły stały odrębnie w głębi siedlisk. Zespół ten jest klasycznym przykładem „inżynierskiego” kreowania przestrzeni wiejskiej podczas urządzania wsi.

Główną oś układu stanowi droga o przebiegu południe – północ, skręcająca następnie na kierunek zachód – wschód prowadząca przez skupisko osadnicze. Od zakrętu w kierunku najpierw północnym, a dalej zachodnim prowadzi droga do Dziadówek i dalej do Łan Wielkich. Do tych dróg dochodzą pod katem prostym drogi prowadzące do pól uprawnych.

 

HISTORIA

Praktycznie brak jest materiałów źródłowych dotyczących wsi Łany Średnie. Przez większość dotychczasowej swej historii, terytorium tego zespołu wchodziło w skład południowo – wschodniej części, dawnego terytorium wsi Łany Wielkie i dopiero w wyniku XIX – wiecznego urządzania Łany Średnie wyodrębnione zostały jako odrębna jednostka.